Οι ουτοπίες κι ο Pirandello

Μιλάμε συνέχεια για κοινωνικό κράτος που είναι κάτι πλασματικό, είτε γιατί το κράτος προσπαθεί να συντηρήσει τον μηχανισμό του, να μην κόψει δηλαδή από δω για να δώσει εκεί, είτε γιατί ο καθένας κοιτάει αποκλειστικά τον εαυτό του. Θα μου πεις τι να κάνεις; Δεν ξέρω, προφανώς όμως πρέπει να υπάρξει κάποιος κοινός στόχος. Θα γίνει αυτό με οικουμενική; Θα γίνει με συνασπισμούς πολιτών; Δεν μπορώ ν’ απαντήσω γιατί όλες οι προτάσεις χρειάζονται ειλικρίνεια και σ’ αυτό πάσχουμε, δεν καταπολεμιέται αυτό το πράγμα με λαμογιές κι άλλα να λες και άλλα να κάνεις, στους πολέμους ανέκαθεν οι στρατοί πήγαιναν συντεταγμένοι. Καλά τα λες είπα. Αλλά δεν γίνονται αυτά προτάσσοντας πάντα το προσωπικό όφελος, δίχως δικαιοσύνη κι όλους αυτούς τους διακοσμητικούς όρους που διαφημίζουμε στα μπαϊράκια μας. Ναι συμφώνησε ο Pirandello, για να υπάρξει κοινωνικό κράτος πρέπει να υπάρξει πρώτα δίκαιο κράτος. Κυρίως όμως όλο αυτό το καθορίζει αυτός που πάει μπροστά. Πρέπει να διέπεται από κάποιες αρχές. Αλλά φοβάμαι πως λέμε για ουτοπίες.