Το «θεώρημα του πολιτικού λόγου» κι ο pirandello.

«Η γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ υπολογίζεται από τον μαθηματικό τύπο όπου n1 και n2 είναι οι δείκτες διάθλασης των δύο οπτικών υλικών. Για παράδειγμα ο αέρας έχει δείκτη διάλθασης ενώ ένα τζάμι έχει δείκτη διάθλασης περίπου και το νερό έχει δείκτη διάθλασης . Στο τζάμι η γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ είναι περίπου 56° ενώ στο νερό είναι 53°. Κατάλαβες;», ρώτησε σκουπίζοντας τα χέρια του και πιάνοντας πάλι τη βέργα. «Κατάλαβα… δηλαδή όχι», παραδέχθηκα, δεν είχα ιδέα τι έλεγε. «Είναι πολύ φυσικό», είπε, «δεν προσέχεις στο μάθημα. Συγκεντρώσου στο θέμα μας, τι πρόβλημα έχουμε εδώ;», ρώτησε και χτύπησε τη βέργα του στον μαυροπίνακα. «Νομίζω την ταχύτητα της πρόσπτωσης της χιονοστιβάδας», είπα αφού μελέτησα το σχέδιο. «Αυτό μάλλον». «Το μάλλον δεν είναι απάντηση, πρέπει να ‘σαι βέβαιος για την απάντηση». «Μα δε διατύπωσες την ερώτηση, έκανες μόνο ένα σχέδιο λέγοντας πως αυτή είναι η κορυφή ενός βουνού και αυτή εδώ κάτω είναι μια καλύβα. Αλλά μετά με μπέρδεψες μ’ αυτή τη γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ». «Τι άλλο είπα;» «Διάφορα άσχετα, κάτι για τη θερμοκρασία, την απόσταση κορυφής - καλύβας… τη βαρύτητα, το είδος του χιονιού, την ποσότητα… δεν καταλαβαίνω το ερώτημα». «Ανέφερα το υψόμετρο;» «Νομίζω όχι». «Ανέφερα δηλαδή γενικότητες και εσύ κατέληξες πως υπάρχει κάποιο σημαντικό ερώτημα στο οποίο θα έπρεπε να απαντήσεις, έτσι δεν είναι;» «Ναι, μάλλον». «Είσαι κοντά στην επίλυση του προβλήματος, εν αγνοία σου». «Μα δεν καταλαβαίνω καν το ερώτημα». «Πες μου, είμαι μετεωρολόγος;» «Απ’ όσο ξέρω όχι». «Είμαι μήπως φυσικός; Σεισμολόγος; Μαθηματικός μήπως;» «Όχι, απ’ όσο γνωρίζω». «Μελετάμε κάτι θεωρητικό εδώ ή ένα πραγματικό γεγονός;» «Νομίζω πως είναι ένα θεωρητικό ερώτημα». «Είναι συλλογισμός, δεν είναι ερώτημα». «Έστω, συλλογισμός. Πού θες να καταλήξεις;» «Δεν έχει σημασία το ερώτημα, αυτό προσπαθώ να σου πω», είπε ο pirandello κι έσβησε με το σφουγγάρι τον πίνακα. «Σημασία έχει να κρατάς τον συνομιλητή σου απασχολημένο, έτσι που να μη μπορεί να σκεφτεί, παρουσιάζοντάς του συνέχεια προβλήματα, με τυχαία σειρά». «Και τι κερδίζεις μ’ αυτό;» «Πρώτα απ’ όλα τον κάνεις να νοιώθει ανόητος γιατί δε μπορεί ν’ απαντήσει. Δεύτερον, τον κάνεις να νοιώθει ότι είσαι εσύ εξυπνότερος. Και αφού δε μπορεί να σε αντιμετωπίσει σε κάτι - δε μπορεί να σ’ αντιμετωπίσει σε τίποτα. Κατάλαβες;» «Αυτό που κάνουν δηλαδή οι πολιτικοί». «Ακριβώς», έκανε ο pirandello τρίβοντας τα χέρια του ευχαριστημένος. «Αυτό ακριβώς». «Ναι. Αλλά πάλι δεν καταλαβαίνω», είπα, «όλη αυτή η φάση με τη χιονοστιβάδα ήταν μια φούσκα;» «»Α, όχι. Ήταν μια συγκεκριμένη θεωρία που έχω… για την ακρίβεια ένα θεώρημα. Το θεώρημα του πολιτικού λόγου». «Κι αυτή η γωνία πρόσπτωσης Μπρούστερ;» «Απλή επίδειξη, πιάνουν πολύ κάτι τέτοια».